{
    "title": "Sindirim Sisteminde Emilim",
    "image": "https://www.sindirim.gen.tr/images/sindirim-sisteminde-emilim.jpg",
    "date": "19.01.2024 12:49:13",
    "author": "Kürşat YILDIRIM",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Sindirim Sisteminde Emilim,</b> Yaşayan canlı ceşitliliğine bakıldığında omurgalı canlılar içinde en gelişmiş sindirim sisteminin memeliler ve kuşlarda olduğu görülür. İnsan sindirim sisteminde emilim ağız ile başlar yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüs olarak sonlanır. Bunların yanında yutak, tükürük bezleri, pankreas ve karaciğer sindirime yardımcı olan diğer organlardır.</div><div><br></div><div>Sindirimde emilim ağız ile başlar vücut içine ağızdan alınan besin dişler aşağı yukarı hareketi ile parçalanır, çiğnenir ve öğütülür. Ağız da çiğnenen besinlerden elde edilen tat dil sayesinde elde edilir. Dil çiğneme esnasında besinlerin uygun dişlere yönlenmesini sağlar. Çizgili kaslardan oluşan dilimiz lokma parçalarının oluşmasına da yardım eder. Dilde bulunan sinirler vasıtası ile besin tadı beyne iletilir ve ilk emilim gerçekleşmiş olur. Devamında besinler emniyet kilidi olan yutağa gelir. Yutakta tad alma durumu söz konusu değildir. Besinler yutaktan yemek borusuna oradan da mideye inerek kimyasal ve mekanik sindirim emilimi başlar.</div><div><br></div><div>Sindirim sistemi içinden geçen enzim ve suyun etkisi ile şekerin (Karbonhidrat), protein ve yağların; glikozlara, aminoasitlere ve yağ asitlerine dönüştürülerek hücre duvarından geçebilecek kadar küçük moleküllere (Monomer) dönüştürme süreci mide, ince bağırsak ve kalın bağırsağın uyumlu çalışması ile elde edilir.</div><div><br></div><div><b>Mide,</b> Mide iç duvarında iki katlı mukaza tabakası bulunur. Mukozanın hemen altında çoğunluğu dikine olan düz kaslar bulunur. Midenin dış yüzeyinde bağ doku bulunur. Bağ dokunun üzeri karın zarı (Periton) ile kapatılmıştır. Periton tarafından salgılanan sıvı sayesinde iç organlar birbirlerine sürterek zarar vermeleri engellenir.</div><div><br></div><div>Midenin kontrolü Gastrin hormonu ve vagus siniri tarafından sağlanır. Besinler daha ağza girmeden dışarıda iken vagus siniri mideyi uyararak gastrin hormonu salgılanmaya başlanır. Bu durum ağız sulanması ve değişik mide kasılmalarını beraberinde getirir. Öyle ki besinin görülmesi fakat yenilmemesi, mide asitlerinden dolayı midenin bulanmasına neden olur.</div><div><br></div><div>Midede sindirim emilimi, midenin besinleri ezmesi ile başlar. Bu arada gastrin asidi salgısı, pepsinojen enzimi ve hidroklorür asit salgısı devam eder. Hidroklorür asit tuz ruhu özelliğinde bir asittir. Deriye temas ettiğinde yakıcı bir özelliği vardır. Mide mukazası bu asitlerin mide duvarına zarar vermesini önler. Süt çocuklarının midesinde ayrıca lap enzimi de salgılanır. Midede salgılanan pepsinojen ve Hidroklorür asidin birleşmesiyle kullanılır protein elde etmek için kullanılan pepsin enzimi elde edilir. Bu reaksiyon kimyasal bir süreçtir. Midede oluşan sindirim tam emilim sağlamaz. Bunun için bulamaç kıvamında besinler ince bağırsağa geçer.</div><div><br></div><div><b>İnce Bağırsak,</b> Yetişkin bir insanda ince bağırsağın uzunluğu 7,5 metredir. Mide ile kalınbağırsak arasında bulunan bu organımız, kıvrımlı bir hortumu andırır. Oniki parmak bağırsağı, orta boşluk ve kıvrımlık bağırsak olmak üzere üç bölümden oluşur. Sindirim emiliminin en önemli bölümüdür. Dış yüzeyinde örgü bağ doku, ortasında ince kas yapısı ve iç duvarında epitel doku bulunur. Ayrıca bağırsakların diğer organlara sürtmesini önleyen periton zarı bulunur.</div><div><br></div><div>İnce bağırsak içinde bulunan epitel doku mikrovillus ve villus adı verilen kıvrımlı ve emilim yüzeyi artırıcı özelliğe sahiptir. İnce bağırsağın emilim sağlaması için çeşitli hormonlar salgılanır. İlk hormonlar oniki parmak bağırsağında salgılanır. Bunlardan;</div><div><br></div><div>Kolesistokinin hormonu, sekretin hormonu ve enterogastrin; pankreastan ince bağırsak içine alınır. Ortamın bazik (Tuzlu) olması sağlanır. Ayrıca bu hormon karaciğerden safra salgılanmasını sağlar, gaz açığa çıkartır. Proteinlerin kılcal damarlara iletilerek emilim sağlanır.</div><div><br></div><div><b>Kalın bağırsak,</b> Emilimin gerçekleştiği son yer olan kalın bağırsak dışında bağ dokusu, içinde epidel doku ve ortasında kas dokusu olan 1,5 m. Uzunluğunda ve 6-7 cm. Çapındadır. İnce bağırsak gibi kıvrımlara sahip değildir. İnce bağırsakta emilemeyen enzimler son olarak kalın bağırsakta emilir ve <b>sindirim sisteminde emilim</b> süreci tamamlanır.</div>"
        }
    ]
}